عاقبت آن سالک اندر پرده ها
بود و می شد از یقین در پرده ها
تا ششم پرده رسید آنگاه او
بعد از آن چون شد دگر آگاه او
دید ناگه پرده سبز و لطیف
در پس پرده یکی پیر شریف
ایستاده در بر آن پرده او
دم بدم میکرد در خود پرده او
پرده را در گرد او زین نور بود
گرچه آن پرده تمامت نور بود
پرده بد سبز اما چون بهار
روی های او بمانند نگار
نورها از پرده ها تابان شده
عکس آن بگرفته و تابان شده
نور او اسفید رنگ و رنگ رنگ
گرد خود پیچیده بود آن پرده تنگ
بر کف دستش نهاده مهره
جوهری بی حد عجایب شهره
اندران مهره بسی خط داشته
بر صفت آن لمعه ها بفراشته
جوهری بد عکس آنجا خطها
گشته پیدا بر مثال استوا
گرد آن جوهر فراوان مرغ بود
عکس آن بر چشم ره بین مینمود
جملگی برزنده بر روی افق
از برون پرده کرده یک تتق
یک تتق ماننده خورشید بود
روشنی ماننده ناهید بود
آنچنان پیر عزیز کامکار
جوهر اندر دست گشته نامدار
هر زمان آن جوهر پر عکس نور
از کف خود افکنیدی دور دور
بازگشتی جوهر اندر جای خود
پس طلب کردی همی مأوای خود
باز جای خود شدی جوهر همی
روشنی دادی در آنجا عالمی
پرده ای بر عکس جوهر تابدار
گشته بود از پرتو خود پرنگار
روی پیرش بر مثل چون ماه بود
در درون پرده در آگاه بود
جوهر اندر دست کردی سرنگون
آمدی از روی جوهر نقش خون
در چکیدی خون ز جوهر ناگهان
محو گشتی خون جوهر در زمان
جوهر اندر خون برنگ خون شدی
عکس او نه خون ولی چون خون شدی
مرغکان چون آن بکردندی نگاه
آمدندی پیش آن جوهر براه
هر تنی زان مرغکان خون داشتند
گر چه یکسر دل پر از خون داشتند
خون گرفتندی ز جوهر در زمان
درچکیدی هر زمان خون از دهان
پیر ناپیدا شدی در عکس آن
راه بین چون دید حیران گشت از آن
بر فراز پیر دید او یک شجر
بر گشاده بود آنجا بال و پر
پهن بودش هر ورق چون آفتاب
جمله رنگش چو نور ماهتاب
میوه او بود سر آویخته
اندر آن اشجارها بگسیخته
بود رنگ ساق او مانند خون
بال او رفته از آن پرده برون
گرچه زان سر دید او آوازها
بانگ میکردند پر از رازها
بانگ میکردند بر آواز مرد
خود همی بودند اندر راز خود
راه بین آواز ایشان می شنود
لیک از گفتارشان آگه نبود
او نمیدانست تا چه گفتشان
بود ایشان را از آن کام و دهان
بود صندوقی نهاده پیش پیر
پر ز جوهر عکس آن چون مه منیر
بس منور بود همچون آفتاب
خوش همی تابید از وی نور و تاب
نور آن صندوق اندر پرده را
اوفتاده بود روشن کرده را
نور آن بالای اشجار آمده
پیر اندر آن بتکرار آمده
هر زمانی یکسری ز آنجا بزار
اوفتادی پیر را اندر کنار
در کنارش چون سر افتاده شدی
پیر آن را ناگهان خود بستدی
بر سر صندوق کرده باز رو
پس نهادی سر در آنجا باز او
خوش نظر کردی بسوی آن درخت
اندر آن حیران بماندی مرد سخت
بار دیگر چون که بگذشتی از آن
یکسر دیگر در افتادی از آن
پیر بار دیگر آن صندوق را
در نهادی و فرو بستی ورا
آن سر از صندوق خاموش آمدی
چون کسی در خواب بیهوش آمدی
تن زدندی آن سران در پیش او
بار دیگرشان نبودی گفت و گو
مرغکان در گرد سرها بی خلاف
می پریدند اندر آنجا بی مصاف
روی سرها پیش پیر نامدار
بود هر یک بیقرار و زار زار
هر زمان آن پیر خوش بگریستی
اندر آن سرها همی نگریستی
زار میگفتی که ای دانای حال
تو همی دانی مرا راز از سئوال
تو همی دانی و بس من چون کنم
تا ازین احوال سر بیرون کنم
سالها شد تا مرا این جایگاه
داشتی اندر میان پرده گاه
من چه دانستم که این پیش آیدم
این چنین احوال ها پیش آیدم
سر این گر چه نکردم آشکار
بی قرارم بی قرارم بی قرار
بی قراری میکنم این جایگاه
باز ماندم در درون پرده گاه
بیقراری میکنم اینجا دژم
باز مانده اندرین راه عدم
تو مرا این جایگه آورده
چون نمیدانم کدامین پرده
از برون پرده یا از درون
هم درون و هم برونی هر دو چون
چون تویی در اول و آخر همی
بر دل ریشم بنه یک مرهمی
سوختم زانگه که دیدم راز تو
هم نگه دارم نگویم راز تو
هم مرا این جایگه بنشانده
عاقبت از جایگاهم رانده
این رموزم آشکار کرده
این دلم را پر ز سودا کرده
این چنین رمزی کرا گویم ز تو
هم ترا و هم ترا جویم ز تو
تا کی این سر را ز اسرار آوری
مر مرا اینجا نه تنها بنگری
خون دلها اندر اینجا ریختم
ای بسا سرها که از تن ریختم
حکم حکم تست تو دانی همه
می بکن تو آنچه بتوانی همه
هم امیدی دارم اندر پرده ات
هم مرا اینجا رسانی از رهت
من چنین ز اندوه دیدت سالها
این چنین زار و نحیف از حالها
گفت امید ترا حاصل کنم
عاقبت آن جایگه واصل کنم
آنچه گفتی راز من کن آشکار
تا کنم جان خود اندر ره نثار
اینک آمد آنچه تو فرموده
راست گفتی هر چه تو فرموده
پیک راه آمد مرا آگاه کرد
یک زمانم جان ز تن بیراه کرد
سوی تو خواهم کنون من آمدن
بی من آنجا خواهم آنجا من شدن
من نمانم تو بمان کلی مرا
تا کنم تسلیم جان و تن فدا
این رموز تو یقین گردیده کل
باز دارم زین همه هستی و ذل
مر مرا زین پرده ها بیرون فکن
همچو این سرها میان خون فکن
پیک آمد اینک آمد در حجاب
بی خلاف آمد برون او از حساب
راست کارم من کنون درباختم
چون بسی بازار نو برساختم
رازدار تو منم در پرده راز
پرده را از روی خود برگیر باز
من ترا خواهم ترا جویم ترا
سهل گردان هم مرا این ماجرا
سهل کن کارم بکلی وارهان
ای مرا تو نور دیده هم عیان
جان خود ایثار راه تو کنم
خویشتن را در پناه تو کنم
راز من را خود تو میدانی و بس
باز بستان این نفس را هم نفس
وارهان ما را ازین پرده توکل
چون گرفتارم میان عز و ذل
جان خود در راه خواهم باختن
تا برون پرده خواهم تاختن
پرده از رویم تو بردار و یقین
روی خود بنما بنزد راه بین
این زمان جان من حیران ببر
کار من آسان کن ای میر بشر
این زمان کل تو گشتم چون کنم
تا که این پرده ز خود بیرون کنم
پرده ام در ره حجابست و زوال
زان نمی یابم وصال آن جمال
پرده بر در وارهان ای پرده در
پرده از کارم برافکن بی خبر
تا شوم مستغرق عز و جلال
لم یزالی لم یزالی لایزال
مرد سالک راه بین اندر زمان
چون بدیده راز او را بر عیان
در عجب اینجا بماند و لال شد
همچو آن پیر دگر بی حال شد
شد زبانش لال از آن گفت سؤال
در تفکر مانده بود و در خیال
او بمانده زار و حیران در جنون
تا چه آید از پس پرده برون
بشنو این اسرار دیگر بی خلاف
محو شو تا وارهی از این گزاف
هر که این اسرار دیگر بشنود
رازدان صانع اکبر شود
در زمان آن سالک صاحب نظر
ایستاده کرده بد بر وی نظر
در نظر آنجا بماند او ای عجب
تن ضعیف و زار مانده در تعب
آتشی آمد برون از آن درخت
شاخ او را پس بسوزانید سخت
جمله شاخ آن درخت و سر بسوخت
بار دیگر آتشی را برفروخت
آتشی در کل آن پرده فتاد
بعد از آن روی خود آنجاگه نهاد
راه رو در حیرت آنجا گشت گم
خویش را در خویشتن میکرد گم
دهشت آتش چنان شد خوفناک
تا بنای راه بین گردد هلاک
گشت گرد آن شجر تا پاک گشت
همچو خاکستر شد و چون خاک گشت
سوی آن صندوق آتش در گرفت
هر چه بود آنجا بخشک و تر گرفت
آنچنان سرها که در صندوق بود
آتشی افتاد و بانگی می شنود
بانگ میکردند از صندوق راز
مرد ره بین گشت از آن اسرار باز
هر زمان از دهشت اسرار آن
می چمید از هر سویی آن رازدان
آمد از صندوق آوازی دگر
گفت خوش میباش تو ای بیخبر
چند باشی نیز سرگردان شده
اندرین اسرار تو حیران شده
خوش بایست اینجا و از آتش مترس
زین چنین رمز و معانی خوش مترس
چند خواهی بود از آتش رمان
گر بجوشد هم بیابی تو امان
لیک اسرار دگر در راه هست
گر نمیدانی زمانی کن نشست
تا ببینی سر اسرار قدم
هیچکس آگاه نبود لاجرم
چون تو میبینی زمانی صبر کن
تا شود پیدا مرین راز کهن
صبر کن یکدم مترس ای ناتوان
تا ببینی راز پرده بر عیان
آنچه تو دیدی رموز دیگرست
آنچه من دانم که از آن آگهست
من ترا این جایگاه آورده ام
لیک این ساعت ترا گم کرده ام
عاقبت هم باز آن جایت برم
در مقام و جای و ماوایت برم
تو بدین دهشت کجا بینی مرا
تو کجا یابی مرا بی جان فدا
راز منهم من بدانم در نهان
کی ترا گردد چنین رازی عیان
گرچه بسیاری کشیدی رنج راه
صبر کن یکدم تو نیز این جایگاه
تا ترا رازی دگر حاصل کنم
مر ترا از یک جهت واصل کنم
هر کسی را از ره دیگر برم
گه بپای آرم گهی از سر برم
آنچه من دانم نداند هر کسی
تا شود اسرار من برتر بسی
آنچه گفتی آنچه دیدی من بدم
من ترا آوردم و من تو بدم
صبر کن تا تو بمقصودی رسی
زانکه اندر پرده مانده در پسی
عاقبت از پرده بیرونت آورم
در میان صحن گردونت آورم
چند و چند آخر بخود می بنگری
تا تو خود بینی کجا این ره بری
تا ترا اینجا ندیدم مرد کار
بر تو این سر کی بگشتی آشکار
تا ترا یک ذره خود بینی بود
آنچه میجوئی کجا حاصل شود
تا ترا این صورتست اندر برت
کی توانی یافت سر رهبرت
من ترا گشتم باول خواستار
عاقبت گردانمت سر آشکار
لیک حال صبر باید اندرین
راه کن تا خود رسی اندر یقین
آنچه دیدی بیشکی در راه تو
کی شوی از رمز من آگاه تو
آنچه تو دیدی درون پرده ها
من بدم اما کجا بینی مرا
آنچه من دیدم ترا از صادقی
در کمال عشق ما تو لایقی
من ترا گشتم باول خواستار
سر خود کردم ترا من آشکار
آخرین هم من ترا واصل کنم
عاقبت مقصود تو حاصل کنم
چون تو در پرده فرو ماندی کنون
پیش آرم مر ترا یک رهنمون
تا تماشای صفات ما کنی
آنگهی آهنگ ذات ما کنی
چون صفات من ترا معلوم گشت
هر چه جوئی مر ترا مفهوم گشت
در صفات من شوی تو بی صفات
ذات من گردی اگر گردی تو ذات
عاشق آسا آمدی در سوی من
هم بدیدی رمزهای کوی من
آنچه در مفهوم تو آمد یقین
همچنان راهست تو هم راه بین
آن کمال از این نهانی آمدست
کان کمال آن جهانی آمدست
آن کمال دیگرست اندر جهان
در میان پرده ها گشته نهان
هر چه دیدی پرتویست از آن کمال
هر چه گویی لامحالست آن محال
واصلم آنجا ندانم راز خود
گفته ام با تو بدان ای بی تو خود