دو قلاع کفرند با هم مصاحب
یکی تیغ خسرو یکی کلک صاحب
یکی خرمن ظلم را برق خاطف
یکی کشته عدل را مزن ساکب
یکی ضبط ملک عجم را مزاول
یکی ربط دین عرب را مواظب
یکی ماشطه چهر ملک از مساعی
یکی واسطه رزق خلق از مواهب
یکی حل و عقد اجل را ممارس
یکی رتق و فتق امل را مراقب
یکی زاهن و خود آهن دلان را
چو آهن ربا روز پیکار جاذب
یکی ملک اجلال را جم عادل
یکی فلک اقبال را یم واهب
یکی ابر باذل یکی ببر با دل
یکی غیث وابل یکی لیث ساغب
یکی رافع فاقه از کف کافی
یکی دافع فتنه از سهم صائب
هر آنچ این کند با مخالف ز خامه
هر آنچ آن کند با معاند ز قاضب
نه با گله ذئبان کنند از براثن
نه با صعوه عقبان کنند از مخالب
یکی رایت مجد را چیست رافع
یکی آیت نجد را کیست ناصب
یکی با خطابش ثعالب ضیاغم
یکی با عتابش ضیاغم ثعالب
دو گوییست قاآنیا از دو بینی
یکی گو که نبود دو گویی مناسب
زهی ز اهتزاز صبای قبولت
چه صابی صبی صاحب رای صائب
ز تأثیر تریاق لطفت عجب نی
که جدوار روید ز نیش عقارب
بکاخت ز آمد شد اهل حاجت
نبیند کسی چین در ابروی حاجب
شکال از قبولت به هرماس چیره
حمام از خطابت به سیمرغ غالب
پلنگان به صحرا نهنگان به دریا
ز خشم تو خائف ز قهر تو هارب
به تو کج رود هرکه چون خط ترسا
بسوزاد قلبش چو قندیل راهب
به تن باز ناید ز انفاس عیسی
روانی که از رحمتت گشته خائب
ز مکتوبه یی داده کلکت جهان را
نظامی که شاهان دهند از کتائب
بر رفته سقف سرای جلالت
فلک چیست دانی نسیج العناکب
کنی آنچه با نامه یی در معارک
کنی آنچه با خامه یی در محارب
نه ترکان توران کنند از عوالی
نه گردان ایران کنند از قواضب
به تعجیل مضراب در چنگ چنگی
بجنبد قلم گر به دست محاسب
محاسب نه یک تن همه اهل گیتی
نه یک روز تا روز محشر مواظب
مداد آنچه نقش نوشتن پذیرد
اگر ماء جاری اگر طین لازب
قلم هر چه در دست بتوان گرفتن
ورق هر چه بهر نوشتن مناسب
به دیوان فضلت نیارند کردن
نه حصر محامد نه حد مناقب
زهی امر و نهی تو اندر ممالک
نفاذی که ارواح را در قوالب
در این مه که باشد عمل پارسا را
کهی لف شاره گهی قص شارب
ز اندیشه صوم و تشویش سرما
گروهی ز می برخی از توبه تائب
چنان سرد گیتی که با سیف قاطع
نگردد ز مرکب جدا پای راکب
چو مویی که در می فتد جرعه کش را
به خونین سرشک اندران جسم ذائب
گران گشته بی باده صاف ساغر
بر آنسان که بی جان فرخنده قالب
چنان لعل دلبر بخندد صواعق
چنان چشم عاشق بگرید سحائب
کند ابر هاطل ز تقطیر ژاله
زمین را چو گردون پر از نجم ثاقب
همی هر دم از برف زال زمانه
به عارض پریشان کند شعر شائب
مرا هست بی مهر ماهی که بر من
بود مهر آن ماه چون روزه واجب
دو چشمش تعالی دو جادوی لاهی
دو زلفش تبارک دو هندوی لاعب
به ایوان خرامد غزالی غزلخوان
به میدان شتابد پلنگی مغاضب
عذار فروزانش در فرع فاحم
سهیل یمانیست در لیل ضارب
به خون تن من خضیبش انامل
ز دود دل من و سیمش حواجب
غزلخوان غزالیست کز گرگ غمزه
کند صید غژمان هژبر محارب
مرا چون پری دیده دوانه سازد
چو گردد پری وارم از دیده غایب
پریدوش چون مهره اختران را
برون ریخت از حقه چرخ ملاعب
چو از قعر وارون چهی سنگ ریزه
ز چرخ معلق عیان شد کواکب
فروزنده دری در آن لیل اللیل
چو آویزه در ز جعد کواعب
درآمد ز در آن بت مهر چهرم
پراکنده بر ماه مشک از دو جانب
خرامان و سرمست و مخمور و بیخود
شکسته کله تاب داده ذوائب
چو بنشست برخاستم از سر جان
سرودم که ای جان به وصل تو راغب
در این فصل و این ماه و این وقت و این شب
من و وصل تو زه زه از این عجایب
فوالله ما کان من قبل هذا
فؤادی خبیرا بتلک الغرائب
لقد اسعف الدهر کل المقاصد
لقد انجح الجد جل المطالب
المت بنا نعمة الله بالحق
و همت و تمت علینا الرغائب
من الله مالت الینا الموائد
من الحق عالت علینا المواهب
تو و کوی من بخ بخ ای بخت مقبل
من و روی تو خه خه ای دهر خاطب
شب و آفتاب آنگهی کوی مسکین
بیابان و آب آنگهی کام لائب
ز رویت چو روز است روشن که امشب
پس از صبح صادق دمد صبح کاذب
مراد من ایدون چه باشد مردات
بگو ای مراد ترا طبع طالب
بگفتا یکی چامه خواهم ملفق
به وصف زمستان و تعریف صاحب
به دستم شد آن شوشتر خامه جنبان
چو در دست بربط نوازان مضارب
به امداد آمه به نامه ز خامه
رقم کردم این چامه نغز راتب
همی بارد از ابر بارنده راضب
چو از دست دستور واهب مواهب
فرو ریزد از این بخار مصاعد
لآلی چو از کف رادش رغایب
بر اغبر هجوم آرد از ابر باران
چو گرد سرایش گه سان مواکب
سیه ابر بر خیره گردید گریان
چو بدخواه جاهش ز فرط کرائب
هوا سرد شد چون دم خصم جاهش
که در گرم دوزخ بماناد واصب
خنک گشت عالم چو جسم خلیلش
که گلشن بر او باد نار نوائب
شمر در بر آورد پولاد جوشن
چو بر کین حضمان جاهش رکائب
چو جان بداندیش او در معارک
تن بینوایان نوان در مصاطب
شخ و تل گرانمایه آمد ز ژاله
چو از دست خدامش دامان کاسب
چو خون دل از دیده بد سگالش
همی آب باران روان از مثاعب
درخشان به گردون ز هر سو بوارق
چو در بارگاهش عذار کواعب
خروشان همی رعد آمد پیاپی
چو در موکب او کبوس کتائب
ز صرصر غصون گشت بی برگ چونان
که خصمش ز پرخاش جویان ناهب
چو دندان زیبا و شاقان بزمش
شب و روز باران تگرگ از سحایب
چو خصمش درختان بر افسرده چونان
که هنگام سختی ابی روح قالب
همی تا فلک را چو یاران مخلص
بود امتثال اوامرش واجب
وثاقش بود از وشاقان مهرو
مزین چو گردون به شام از کواکب
الا تا که هر ساله آید زمستان
ز مستان بزمش بلا باد هارب